Το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ) είναι μια από τις πιο κοινές ενδοκρινικές διαταραχές των γυναικών και το ποσοστό που αφορά φτάνει σχεδόν να αγγίζει το 5-10%. Ενώ το όνομα παραπέμπει σε «κύστες» των ωοθηκών, πρόκειται για εγκλωβισμένα ωάρια που στο υπερηχογράφημα δίνουν την χαρακτηριστική εικόνα των πολυκυστικών ωοθηκών.
Στα συμπτώματα των ΣΠΩ συγκαταλέγονται:
- Καθυστερημένη έμμηνος ρύση ή και απουσία της
- Μειωμένη γονιμότητα
- Τυπική όψη πολυκυστικών ωοθηκών στο υπερηχογράφημα
- Ορμονικά ευρήματα (κυρίως αυξημένα ανδρογόνα)
- Τριχοφυΐα (κυρίως στο πρόσωπο και τον λαιμό)
- Λιπαρό δέρμα
- Ακμή
- Μελανίζουσα ακάνθωση (σκούρο χρώμα στις μασχάλες και πίσω στον λαιμό – λόγω ινσουλινοαντίστασης)
- Τριχόπτωση
Πέραν της καθυστέρησης ή/και απουσίας της μηνορραγίας, μακροχρόνιες συνέπειες του συνδρόμου μπορεί να αποτελούν η εμφάνιση Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου 2, μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος, αρτηριακή υπέρταση, αύξηση των επιπέδων λιπιδίων και χοληστερόλης στο αίμα και ορισμένοι τύποι καρκίνου όπως αυτός του ενδομήτριου.
Τα αίτια του συνδρόμου δεν είναι απόλυτα γνωστά, ωστόσο πρόκειται για συνδυασμό κληρονομικότητας και περιβαλλοντικών παραγόντων. Το ΣΠΩ σε πολλές των περιπτώσεων σχετίζεται με αυξημένο σωματικό βάρος το οποίο συνήθως προϋπάρχει των συμπτωμάτων. Για τον λόγο αυτό, πολλές φορές στα πλαίσια της θεραπείας ζητεί ο θεράπων ιατρός να χάσουν βάρος οι ασθενείς αν αυτό κρίνεται πως χρειάζεται. Από μελέτες φαίνεται ότι ακόμα και μια απώλεια 5-10% του σωματικού βάρους, μπορεί να βοηθήσει. Ωστόσο, δεν αποτελεί εξαίρεση μια γυναίκα να έχει ΣΠΩ ενώ το βάρος της βρίσκεται εντός φυσιολογικών ορίων.
Ως γενικότερη σύσταση για διαχείριση του συνδρόμου λοιπόν, αποτελεί η τροποποίηση του τρόπου ζωής.
Εργαλείο πρώτης γραμμής στη διαχείριση του συνδρόμου αποτελεί η Μεσογειακή Διατροφή η οποία είναι πλούσια σε:
- Φρούτα
- Λαχανικά
- Προϊόντα ολικής άλεσης
- Άπαχα κρέατα
- Πουλερικά
- Ψάρια (ιδίως λιπαρά λόγω των ω-3 λιπαρών οξέων)
- Όσπρια
- Καλής ποιότητας λιπαρά (ελαιόλαδο, ξηροί καρποί, αβοκάντο).
Σημαντική θέση έχει επίσης η πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων, η επαρκής κατανάλωση πρωτεΐνης, η τακτικότητα τον γευμάτων και η καλή ενυδάτωση.
Καλό είναι να αποφεύγονται:
- Τα κορεσμένα λιπαρά και
- Τα τρόφιμα πλούσια σε ζάχαρη
Σημαντική φαίνεται να είναι και η βοήθεια της ινοσιτόλης (Ip6, ή Β8 ή φυτικό οξύ) στο σύνδρομο. Μπορείς να τη βρεις διατροφικά σε προϊόντα ολικής άλεσης, όσπρια και ξηρούς καρπούς. Σε μελέτες φαίνεται ότι η δράση της μπορεί να βοηθήσει τη δράση της ινσουλίνης, να μειώσει τα επίπεδα των ανδρογόνων αλλά και να βελτιώσει την φάση της ωορρηξίας στις γυναίκες με ΣΠΩ.
Παράλληλα, η άσκηση παίζει σημαντικό ρόλο. Χρειάζεται να μειωθεί η καθιστική ζωή αυξάνοντας τα συνολικά βήματα της ημέρας σε τουλάχιστον 10.000. Επίσης, έρχονται να συμπληρώσουν αυτό το κομμάτι και οι συστάσεις της σωματικής δραστηριότητας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι οποίες αναφέρουν την διεκπεραίωση τουλάχιστον 150 λεπτών την εβδομάδα μέτριας έντασης, ή/και τουλάχιστον 75 λεπτά έντονης έντασης. Σημαντικός είναι ακόμα και ο συνδυασμός αερόβιας και αναερόβιας άσκησης.
Η ψυχολογία είναι ένας τομέας που και επηρεάζει το σύνδρομο αλλά και επηρεάζεται. Γυναίκες με ΣΠΩ φαίνεται να είναι πιο επιρρεπείς σε καταθλιπτικά επεισόδια, χαμηλή αυτοπεποίθηση και κακή εικόνα σώματος που με τη σειρά τους επιδεινώνουν τα συμπτώματα λόγω χρόνιου stress.
Κλείνοντας, το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών είναι μια κατάσταση που συνοδεύει συνήθως ένα μεγάλο κομμάτι της γυναικείας ζωής και την επηρεάζει σε πολλούς τομείς. Φρόντισε το σώμα και τη ψυχή σου και θα δεις αποτελέσματα.
